Giới thiệu
Trên thị trường, các sản phẩm rau, quả hữu cơ thường có giá bán cao hơn và có lợi cho sức khoẻ người tiêu dùng hơn. Quá trình canh tác cũng sạch hơn và thân thiện với môi trường. Do chi phí sản xuất lớn hơn và phải qua một quá trình chứng nhận nên giá bán rau, quà hữu cơ hoặc được chứng nhận hữu cơ thường có giá cao hơn. Quá trình chứng nhận phải tuân thủ Quy định số 834/2007 của Uỷ ban Châu Âu EC và sản phẩm được chứng nhận không sử dụng phân bón vô cơ khi trồng.
Nhờ giá bán cao hơn trên thị trường nên việc gian lận trong thương mại các sản phẩm rau, quả hữu cơ cũng ngày càng gia tăng. Nhiều sản phẩm được trồng và sử dụng phân bón vô cơ cũng dán mác “hữu cơ”. Phát hiện rau, củ quả dán sai nhãn là thách thức đối với nhiều phòng thử nghiệm vì cần phải có công nghệ có độ tin tưởng lớn giúp xác định rau, quả có sử dụng phân bón hữu cơ hay phân bón vô cơ trong quá trình trồng trọt.
Xác định giá trị đồng vị Nitơ trên mẫu cà chua có thể kết luận sản phẩm cà chua đó có sử dụng phân bón vô cơ hay phân bón hữu cơ.
Biểu đồ phân tích
Hệ thống EA IsoLink IRMS System của Thermo Scientific phân tích mẫu cà chua khô được đóng trong ống thiếc dạng viên con nhộng. Sau đó mẫu sẽ được đưa vào lò phản ứng nhiệt Thermo Scientific MAS Plus Autosample và được gia nhiệt có sự xuất hiện của Oxygen và khí N2 được sinh ra khi đồng nóng lên. Sau đó sử dụng thiết bị Thermo Scientific DELTA V Isotope Ratio Mas Spectrometer để phân tích.
Thời gian phân tích chưa tới 5 phút, tiêu hao 0,4 lít heli/mẫu.
Dấu vết đồng Nitơ trong rau, quả giúp xác định xem liệu rau, quả đó được bón bằng phân vô cơ hay phân hữu cơ. Rau được bón bằng phân hữu cơ như than bùn, bùn thải hoặc phân động vật sẽ có giá trị đồng vị Nitơ từ +8‰ đến +20‰. Trong khi đó, rau trồng được bón phân tổng hợp như potash hay ammonia sẽ có giá trị đồng vị Nitơ từ +3‰đến +6‰. Sự khác biệt này chính là cơ sở để phân biệt rau trồng sử dụng phân bón hữu cơ hay vô cơ. Đồng vị 15N lớn là do ammonia bay hơi, khử Nitơ, Nitrat hoá và các quá trình chuyển đổi khác diễn ra trước khi cây hấp thụ.
Rau, quả đều được trồng hữu cơ?
Bảng 1, Biểu đồ 1 có thể thấy rõ dữ liệu cà chua sử dụng phân hữu cơ hay phân vô cơ. Xác định giá trị đồng vị Nitơ trong cà chua cho thấy sự khác biệt rõ giữa cà chua được trồng với phân hữu cơ hay phân vô cơ. Nhờ đó, EA Isolink IRMS có thể phát hiện rau trồng có bón phân hữu cơ hay không.
Bảng 1: Giá trị đồng vị Nitơ trong các mẫu cà chua
Tổng hợp
Sản phẩm rau củ, quả được dán đúng nhãn hữu cơ sẽ mang lại lợi ích lớn về sức khoẻ cho người tiêu dùng, giúp người tiêu dùng an tâm và tin tưởng đối với thương hiệu của sản phẩm đó.
Vì vậy, các phòng kiểm nghiệm cần phải có hệ thống phát hiện sản phẩm rau củ, quả hữu cơ hay không phải hữu cơ thông qua xác định giá trị đồng vị Nitơ nhờ hệ thống EA Isolink IRMS.
Sử dụng hệ thống Thermo Scientific EA Isolink IRMS, các phòng thử nghiệm có thể:
• Xác định giá trị đồng vị Nitơ một cách tin cậy, nhờ đó phân biệt sản phẩm hữu cơ thật và giả
• Quá trình thực hiện nhanh và chi phí phân tích thấp
• Hoàn toàn tự động, hạn chế tác động của con người.
NGUYỄN BÍCH
Bản tin thử nghiệm ngày nay số 3 - Tháng 01/2018